Η Λιστέρια (Listeria monocytogenes) είναι βακτηριδιακός παθογόνος μικροοργανισμός που εκδηλώνεται ως ενδοκυτταρικό παράσιτο.
Η Λιστερίωση είναι μια σοβαρή λοίμωξη (ζωονόσος), η οποία προκαλείται από την κατανάλωση τροφίμων μολυσμένων από το βακτήριο και προκαλεί σοβαρή κλινική εικόνα στα νεογνά, στους ενήλικες με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και σοβαρές επιπλοκές στα έμβρυα (οι γυναίκες έγκυες εκδηλώνουν ήπια την νόσο).
Είναι σπάνιο νόσηµα στους ανθρώπους. Στις Η.Π.Α. υπολογίζεται ότι 2.500 άτοµα εµφανίζουν κλινική νόσο κάθε χρόνο, εκ των οποίων τα 500 πεθαίνουν. Στην Ευρώπη η συχνότητα νόσησης από Λιστερίωση ποικίλει από 0,2-1,5 κρούσµατα ανά 100.000 πληθυσµού, ενώ στην Ελλάδα ανέρχεται σε 0,3 κρούσµατα ανά 1.000.000 πληθυσµού.
Το βακτηρίδιο Listeria monocytogenes είναι διαδεδοµένο στη φύση και αποικίζει το χώµα, τα φυτά και το έντερο των θηλαστικών, από όπου είναι δυνατόν να µεταδοθεί σε τροφές προς κατανάλωση.
Οι άνθρωποι συνήθως μολύνονται αν καταναλώσουν: ωμά λαχανικά που έχουν μολυνθεί από το έδαφος, ή από μολυσμένη κοπριά που χρησιμοποιείται ως λίπασμα, κρέας μολυσμένου ζώου, μη παστεριωμένο γάλα ή τρόφιμα που παρασκευάζονται με μη παστεριωμένο γάλα, ορισμένες επεξεργασμένες τροφές, όπως τα μαλακά τυριά και τα αλλαντικά, που έχουν μολυνθεί κατά την επεξεργασία τους. Τα αγέννητα μωρά μπορεί να μολυνθούν από την μητέρα τους μέσω του πλακούντα.
Συμπτώματα
-
Πυρετός
-
Μυϊκοί πόνοι
-
Ναυτία
-
Διάρροια
Τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν λίγες ημέρες αφότου έχετε φάει κάποια μολυσμένη τροφή, αλλά μπορεί να περάσουν μέχρι και δύο μήνες πριν από τα πρώτα συμπτώματα της λοίμωξης.
Αν η λοίμωξη από λιστέρια εξαπλωθεί στο νευρικό σύστημα, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, σύγχυση, απώλεια της ισορροπίας, σπασμούς.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μια μόλυνση από λιστέρια είναι πιθανό να προκαλέσει μόνο ήπια συμπτώματα στην μητέρα. Οι συνέπειες για το μωρό, ωστόσο, μπορεί να είναι καταστροφικές. Το μωρό μπορεί να πεθάνει απροσδόκητα πριν από τη γέννησή του, ή να αντιμετωπίσει μια πολύ απειλητική για τη ζωή του λοίμωξη μέσα στις πρώτες λίγες ημέρες αφότου γεννηθεί.
Διάγνωση
Περιλαμβάνει μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια. Η εξέταση γίνεται σε διάφορα κλινικά υλικά (π.χ. εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αίμα, πτύελα) ανάλογα με τις κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης.
Επίσης είναι δυνατή η καλλιέργεια στο κολπικό επίχρισμα καθώς και ορολογική διάγνωση με ανίχνευση των ειδικών αντισωμάτων. Οι εξετάσεις αυτές γίνονται κυρίως στην εγκυμοσύνη.
Οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι το ένα τρίτο των περιστατικών λιστερίωσης οφείλονται στην ανάπτυξη Listeria monocytogenes σε τρόφιμα που έχουν παρασκευαστεί και διατηρηθεί σε ψυγείο στο σπίτι. Τα περιστατικά μόλυνσης από λιστέρια (Listeria monocytogenes) παρουσιάζουν αύξηση πλέον σε δύο πληθυσμιακές ομάδες: στους άνω των 75 ετών και στις γυναίκες 25-44 ετών (όπου περίπου οι μισές περιπτώσεις σχετίζονται με εγκυμοσύνη). Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του ΕΦΕΤ, αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα της επιστημονικής γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) για τον μικροοργανισμό Listeria monocytogenes και την επικινδυνότητα για τη δημόσια υγεία από την κατανάλωση μολυσμένων έτοιμων-προς-κατανάλωση τροφίμων.
Πηγές
