Ως υπογλυκαιμία ορίζεται το κλινικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από χαμηλή τιμή γλυκόζης ορού, συνήθως <55 mg/dL (3 mmoL/L), με ταυτόχρονη εκδήλωση ποικίλης σχετικής συμπτωματολογίας, και οφείλεται σε διαταραχή των μηχανισμών ομοιοστασίας της γλυκόζης.
Τα φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι 70-110 mg/dl.
Αίτια
–Έντονη άσκηση
-Υπερβολική δόση ινσουλίνης και αντιδιαβητικών δισκίων (Με τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων της DCCT μελέτης το 1993, διαπιστώθηκε πως η συχνότητα των υπογλυκαιμικών επεισοδίων είναι κατά 3 φορές μεγαλύτερη εκείνων της συμβατικής θεραπευτικής αγωγής. )
-Υπερβολική κατανάλωση αλκόολ
-Πρόσληψη ανεπαρκούς ποσότητας υδατανθράκων
-Γεύματα με αυξημένη ποσότητα λιπαρών
-Αύξηση της θερμοκρασίας
-Ενδοκρινοπάθειες (πολυαδενικό σύνδρομο τύπου ΙΙ, αυτοάνοση υποφυσίτιδα, υποθυρεοειδισμός νόσος Αddison)
-Νεφρική ανεπάρκεια
-Όγκοι παγκρέατος
-Κύηση
Συμπτώματα
–Εφίδρωση
–Ωχρότητα
-Νευρικότητα ή άγχος
-Ευερεθιστότητα ή ανυπομονησία
-Ταχυκαρδία
-Ζαλάδα
-Πείνα ή ναυτία
-Υπνηλία
-Θαμπή όραση
-Κεφαλαλγία
-Θυμός, λύπη
-Αιμωδία περιστοματική
-Δυσκολία στην ομιλία
-Επιληπτική κρίση
-Απώλεια αισθήσεων
Επιπτώσεις της υπογλυκαιμίας
α) Στο καρδιαγγειακό:
–εμφάνιση αρρυθμιών
-δυσλειτουργία του ενδοθηλίου των αγγείων
-αύξηση της πηκτικότητας του αίματος
-αύξηση των παραγόντων φλεγμονής
β) Στο ΚΝΣ:
-επιτάχυνση του ρυθμού εμφάνισης άνοιας
γ) Στο μυοσκελετικό:
-λόγω ατυχημάτων κατά τη διάρκεια της υπογλυκαιμίας
Δοκιμασίες πρόκλησης
1.Ολονύκτια νηστεία 18 ωρών
Πολλοί ασθενείς με αυτόματα συμπτώματα υπογλυκαιμίας. αποκαλύπτονται με πρωινές τιμές κάτω από 50, οπότε διερευνώνται περαιτέρω.
2.Δοκιμασίες άσκησης
Είναι σημαντική για τη διερεύνηση υπογλυκαιμιών μέσω ενδογενούς υπερινσουλινισμού.
Εκτελείται με λήψη αίματος προ και κάθε 10 λεπτά άσκησης και διαρκεί συνολικά 30 λεπτά. Η άσκηση συνήθως λόγω εξάντλησης του ασθενούς διακόπτεται.
Οι υγιείς δεν διακόπτουν την άσκηση και οι τιμές γλυκόζης ανεβαίνουν, διατηρούνται ή σπανίως και ελάχιστα ελαττώνονται.
Συνδυάζεται και με έλεγχο ινσουλίνης, C-πεπτιδίου και προϊνσουλίνης.
Οι πάσχοντες παρουσιάζουν ελαττωμένη γλυκόζη, ενώ η ινσουλίνη και το C-πεπτίδιο είναι σημαντικά αυξημένα, ενώ οι υγιείς παρουσιάζουν φυσιολογική γλυκόζη και ινσουλίνη.
3.Δοκιμασία παρατεταμένης νηστείας
Η δοκιμασία 48ωρης νηστείας θεωρείται η καταλληλότερη για τη διάγνωση και όχι η παρατεταμένη των 72 ωρών η οποία χρησιμοποιείται μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις.
Απαιτείται νοσηλεία, στενή παρακολούθηση και άμεση διακοπή της δοκιμασίας εφόσον παρουσιαστούν νευρογλυκοπενικά συμπτώματα.
Λαμβάνονται τιμές γλυκόζης κάθε 6 ώρες έως ότου φτάσουμε σε τιμές 65 mg/dl και εν συνεχεία κάθε ώρα.
Γίνεται ανάλυση δειγμάτων για β-υδροξυβουτιρικό, C-πεπτίδιο, ινσουλίνη και προϊνσουλίνη. Γίνεται διακοπή σε τιμές γλυκόζης 45 mg/dl με ή χωρίς νευρογλυκοπενικά συμπτώματα, επί απουσίας συμπτωμάτων διακόπτουμε στις 48 ώρες.
Νέοι υγιείς δύναται να παρουσιάζουν τιμές γλυκόζης κάτω από 45 mg/dl χωρίς συμπτώματα και να υπερδιαγιγνώσκονται ως κετοτική υποϊνσουλινική υπο γλυκαιμία.
Η δοκιμασία παρατεταμένης νηστείας 72ωρών δίνει πολλά ψευδή θετικά αποτελέσματα σε υγιείς.
4.Δοκιμασία μεικτού γεύματος
Επιφυλάσσεται για έλεγχο μεταγευματικής υπογλυκαιμίας και χωρίς standard πρωτόκολλο. Χορηγείται σύνηθες γεύμα και ελέγχεται τριχοειδικό αίμα προ και κάθε 30 λεπτά. Όταν παρουσιάζονται συμπτώματα και το τριχοειδικό αίμα είναι κάτω από 55 mg/dl, θεωρείται θετική. Προσοχή όχι σε φλεβικό αίμα γιατί οι συγκεντρώσεις γλυκόζης μεταγευματικά είναι 5-10 mg/dl μεγαλύτερες.
Πηγές
https://www.peand.gr/Default.asp?lng=1
Αλιβιζάτος Ι. Υπογλυκαιμία στον σακχαρώδη διαβήτη. Σε: Τούντας Χ. Σακχαρώδης διαβήτης. Θεωρία και πράξη. Αθήνα, Ιατρικές Εκδόσεις Επτάλοφος, 1995; 326-352.
https://www.sosiatroi.gr/hypoglycemia/
