Ο θυρεοειδής είναι ένας ενδοκρινής αδένας, που βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του λαιμού και έχει πλούσια αγγείωση.
Παραλαμβάνει 100-120 μg ιοντικού Ιωδίου από τα οποία επανεκκρίνονται τα 60-80μg με τη μορφή των θυρεοειδικών ορμονών.
Συνθέτει, αποθηκεύει και απελευθερώνει στο αίμα τις θυρεοειδικές ορμόνες, που ρυθμίζουν πολλές λειτουργίες του οργανισμού.
Οι θυροειδικές ορμόνες:
- Αυξάνουν την ένταση των αντιδράσεων που έχουν σχέση με τους υδατάνθρακες.
- Αυξάνουν το ρυθμό απορρόφησης της γλυκόζης από το έντερο.
- Επιταχύνουν τη μετατροπή των κεκορεσμένων λιπαρών σε ακόρεστα και επιτείνουν τη βιοσύνθεση χοληστερόλης ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν την καταβολική διάσπασή της (αποβολή δια της χολής στο έντερο).
- Αυξάνουν τη σύνθεση και τον καταβολισμό των πρωτεϊνών.
- Συμβάλουν στην αύξηση και ωρίμανση του οργανισμού.
- Αποτρέπουν την πρόωρη σύγκλειση των επιφύσεων.
- Προωθούν την ενδοχονδρική οστεογένεση (μέσω των σωματομεδινών).
- ∆ρουν συνεργικά προς την αυξητική ορμόνη.
- Είναι απαραίτητες για την έναρξη και φυσιολογική εξέλιξη της οδοντοφυϊας.
- Αυξάνουν τη διεγερσιμότητα του Κεντρικού νευρικού συστήματος.
- Είναι απαραίτητη η παρουσία τους κατά την ενδομήτρια ζωή για την εξέλιξη και διαμόρφωση των συνάψεων.
- Στην καρδιά αυξάνουν τον αριθμό των β -αδρενεργικών υποδοχέων (αύξηση της ευαισθησίας του μυοκαρδίου στις κατεχολαμίνες-ταχυκαρδία αύξηση του μεταβολισμού).
- Προκαλούν περιφερική αγγειοδιαστολή, αύξηση της καρδιακής συχνότητας, του καρδιακού έργου και του εύρους του σφυγμού.
- Επιτείνουν το ρυθμό αύξησης και ωρίμανσης του λεμφοποιητικού ιστού.
- Ενεργοποιούν την ερυθροποίηση.
- Εμφανίζουν συνέργεια με τις κατεχολαμίνες.
- Υποβοηθούν τη δράση των φλοιοεπινεφριδιακών ορμονών.
- Συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία των γεννητικών αδένων, του ωοθηκικού κύκλου και της libido και στα δύο φύλα.
Οι παθήσεις που αφορούν στο θυρεοειδή αδένα διακρίνονται σε μορφολογικές, όπως η βρογχοκήλη και οι όζοι του θυρεοειδούς, οι οποίοι μπορεί να υποκρύπτουν κάποια κακοήθεια, και σε λειτουργικές, δηλαδή υπερλειτουργία (υπερθυρεοειδισμός) ή υπολειτουργία (υποθυροειδισμός) του αδένα.
Η λειτουργία του αδένα ελέγχεται μετρώντας τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς και τα επίπεδα των θυρεοειδικών αντισωμάτων.
Οι μορφολογικές παθήσεις διαγιγνώσκονται και παρακολουθούνται με απεικονιστικά μέσα, όπως ο υπέρηχος ή η αξονική ή μαγνητική απεικόνιση.
