Ο ενδογενής παράγοντας (IF-Intrinsic Factor) είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που παράγεται από τα τοιχωματικά κύτταρα του στομάχου.
Είναι απαραίτητη για την απορρόφηση της βιταμίνης Β12 (κοβαλαμίνη) στο λεπτό έντερο.
Κωδικοποιείται από το γονίδιο GIF.
To ιδανικό Ph για την δράση του είναι το 7 και η συγκέντρωση του δεν εξαρτάται από την ποσότητα του υδροχλωρικού οξέος του στομάχου, από το πεψινογόνο και το γαστρικό υγρό.
Σε κακοήθη αναιμία, αυτοαντισώματα κατευθύνονται έναντι ενδογενούς παράγοντα ή τα τοιχωματικά κύτταρα και προκαλείται ανεπάρκεια του παράγοντα, δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12 και επακόλουθη μεγαλοβλαστική αναιμία.
Η ατροφική γαστρίτιδα μπορεί, επίσης, να προκαλέσει εγγενή ανεπάρκεια παράγοντα και αναιμία από τη βλάβη στα τοιχωματικά κύτταρα του τοιχώματος του στομάχου.
Η εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια μπορεί να επηρεάσει την φυσιολογική διάσπαση της βιταμίνης Β12 από τις πρωτεΐνες πρόσδεσης της στο λεπτό έντερο, εμποδίζοντας την απορρόφησή του μέσω του συμπλόκου με τον ενδογενή παράγοντα.
Τα αντισώματα έναντι ενδογενούς παράγοντα εργαστηριακά μπορούν να ανιχνευτούν με την μέθοδο ELISA μετά από λήψη αίματος.
