Οι νόσοι του θυρεοειδούς που «παιδεύουν» τα παιδιά…

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στην περιοχή του λαιμού, μπροστά και κάτω από το λάρυγγα και είναι ένα από τα σημαντικότερα όργανα του σώματος, καθώς συμβάλλει στην υγιή σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.

Τα επίπεδα της ορμόνης TSH μεταβάλλονται ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού και οδηγούν το θυρεοειδή αδένα στην παραγωγή των δύο  βασικών ορμονών που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό, την Τ4 (λεβοθυροξίνη, θυροξίνη)  και την Τ3 (λιοθυρονίνη, τριιωδοθυρονίνη).

Με έμφαση, τονιζουμε από την αρχή, ότι ιδιαίτερα στο διάστημα, λίγο πριν και λίγο μετά τη γέννηση του παιδιού, μια ανεπάρκεια ορμονών του θυρεοειδούς οδηγεί σε ανεπανόρθωτες βλάβες του εγκεφάλου με μόνιμες διανοητικές διαταραχές.

 

Ας γνωρίσουμε όμως τις παθήσεις του θυρεοειδούς στα παιδιά και τους εφήβους…

ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ

Ένα στα 4.000 νεογέννητα εμφανίζει υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, τον γνωστό,  υποθυρεοειδισμό.

Στην Ελλάδα το ποσοστό είναι  περίπου 1 στα 3.300 μωρά, και επομένως, αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες συγγενείς ενδοκρινικές διαταραχές.

Χαρακτηρίζεται από την απώλεια της λειτουργίας του θυρεοειδούς, εξαιτίας της αδυναμίας του, να αναπτυχθεί κανονικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο αδένας είναι τελείως απών.Αν η διάγνωση καθυστερήσει, ο συγγενής υποθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσει σε αναπτυξιακές ανωμαλίες και σοβαρή νοητική καθυστέρηση (κρετινισμό). Γι’ αυτό το λόγο, πριν το βρέφος βγει από το μαιευτήριο, γίνεται λήψη αίματος και μετράται η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) . Αν σε αυτή την εξέταση διαπιστωθεί ανεπάρκεια TSH, αρχίζει αμέσως μια θεραπεία, μακράς διάρκειας,  που συμβάλλει στη φυσιολογική διανοητική και σωματική ανάπτυξη του παιδιού.

Στο συγγενή υποθυρεοειδισμό, τα παιδιά που έχουν το πρόβλημα, μοιάζουν πολύ μεταξύ τους. Παρουσιάζουν  ιδιαίτερα ξερή και λεπτή επιδερμίδα,  καθολική μυϊκή ατροφία, καθώς και ομφαλοκήλη. Το πρόσωπο είναι  πρησμένο, τα αυτιά βρίσκονται χαμηλά στο κεφάλι, τα μάτια σε ασυνήθιστη απόσταση μεταξύ τους και η γλώσσα είναι αφύσικα μεγάλη. Το βρέφος δεν μπορεί να θηλάσει. Οι σφυγμοί της καρδιάς είναι κάτω από το όριο των 110 ανά λεπτό.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε πως η  υπολειτουργία του θυρεοειδούς  μπορεί να είναι και αποτέλεσμα λοιμώξεων ή εγχειρήσεων στο θυρεοειδή. Σε μια τέτοια περίπτωση, το πρώτο πράγμα που προκαλεί εντύπωση είναι το χαμηλό ανάστημα σώματος, με καθυστέρηση στην ανάπτυξη των οστών. Το παιδί ταλαιπωρείται από δυσκοιλιότητα, είναι αδύναμο, ενώ η επιδερμίδα του είναι ξηρή, φολιδωτή, κρύα, με δερματικά οιδήματα. Αντίθετα, η διανοητική του ανάπτυξη επιβαρύνεται λιγότερο.

Γενικά ο υποθυρεοειδισμός στα νήπια και πιο μεγάλα παιδάκια μπορεί να εχει συμπτώματα όπως: συχνούς πόνους στην κοιλιακή χώρα, καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη, επιρρέπεια σε λοιμώξεις, καθυστερημένη σωματική ανάπτυξη, καθυστερημένη ανάπτυξη δοντιών, ευαισθησία στο κρύο, έλλειψη ενεργητικότητας, ονειροπόληση.

Ακόμα, ειδικά  στους εφήβους ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να έχει συμπτώματα όπως: αύξηση σωματικού βάρους, καταθλιπτικές τάσεις, φοβίες, βραχνή φωνή, οίδημα, πρησμένα μάτια, μειωμένη απόδοση, έλλειψη συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης και ευαισθησίας στο κρύο, ξηροδερμία, ξηρά μαλλιά και αργοπορημένη έναρξη της εφηβείας.

 

Η πιο κοινή αιτία του υποθυρεοειδισμού στα παιδιά και τους εφήβους είναι η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto, μια αυτοάνοση νόσος.

Εδώ, το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στο θυρεοειδή αδένα και παρεμβαίνει στην παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς. Η έναρξη αυτής της κατάστασης μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία και η διάγνωση μπορεί εύκολα να αγνοηθεί για χρόνια, καθώς τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού αναπτύσσονται πολύ αργά.

Στη δυτική Ευρώπη παρουσιάζετε στο 1-2% όλου του πληθυσμού,  η υποκλινική μορφή της παρουσιάζεται ακόμα πιο συχνά στο 6-8%.

Σε περίπτωση θυρεοειδίτιδας του Hashimoto, η έκκριση ορμονών του θυρεοειδούς μπορεί να είναι φυσιολογική κατά τη διάγνωση, αλλά συνίσταται στενή παρακολούθηση σε περίπτωση που εμφανιστεί υποθυρεοειδισμός.

Αν υπάρχει υποψία υποθυρεοειδισμού, μια απλή εξέταση αίματος με μέτρηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών και της ορμόνης διέγερσης του θυρεοειδούς (TSH). Η παρουσία των αντισωμάτων του θυρεοειδούςείναι επίσης χρήσιμη για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.


Υπάρχουν ειδικές ομάδες παιδιών, όπως τα άτομα με σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, σύνδρομο Down ή σύνδρομο Turner, τα οποία θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά, καθώς είναι πολύ πιθανό να αναπτύξουν θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ

Ο υπερθυρεοειδισμός, η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, παρουσιάζεται σπάνια σε νεογνά.
Αν η μητέρα έχει τη νόσο του Graves, τα αντισώματα κατά του θυρεοειδούς μπορεί να διαπεράσουν τον πλακούντα και να διεγείρουν το θυρεοειδή αδένα του αγέννητου παιδιού, δημιουργώντας έτσι περίσσεια θυρεοειδικών ορμονών.

Τα νεογνά με προηγμένο υπερθυρεοειδισμό μπορεί να εμφανίσουν  ένα εξαιρετικά γρήγορο παλμό, ευερεθιστότητα, υγρό δέρμα και αυξημένη όρεξη.

Αρκετές φορές καμία θεραπεία δεν είναι απαραίτητη, καθώς τα αντισώματα της μητέρας σύντομα αποβάλλονται από την κυκλοφορία του αίματος του μωρού, συνήθως μέσα σε 2-3 μήνες.
Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις, τα επίπεδα των αντισωμάτων και η περίσσεια των ορμονών είναι αρκετά για να προκαλέσουν σοβαρή θυρεοτοξίκωση.
Η άμεση θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα θα πρέπει να χορηγηθεί για να διορθωθεί η ανισορροπία των ορμονών.

Ο υπερθυρεοειδισμός  εμφανίζεται με συχνότητα σε παιδιά και κυρίως σε εφήβους

Εξαιτίας της αυξημένης παραγωγής θυροξίνης από το θυρεοειδή, παρουσιάζεται διαταραχή των λειτουργιών πολλών οργάνων. Έτσι, λόγω αυξημένης συγκέντρωσης των ορμονών του θυρεοειδούς (Τ3 και Τ4), ο αδένας είναι ψηλαφητός στο λαιμό (φυσιολογικά, δεν ψηλαφάται) και είναι εμφανώς διογκωμένος. Οι βολβοί των ματιών προεξέχουν ελαφρώς από τις οφθαλμικές κόγχες (εξόφθαλμο) και διογκώνονται.

Παρά τα ξαφνικά επεισόδια βουλιμίας, οι έφηβοι χάνουν βάρος, ιδρώνουν υπερβολικά, και είναι σωματικά ανήσυχοι και νευρικοί. Τα δάχτυλα μπορεί να τρέμουν ακούσια. Η πίεση του αίματος είναι ελαφρώς αυξημένη και οι χτύποι της καρδιάς επιταχύνονται. Οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν διάρροιες.

Η πιο κοινή αιτία του υπερθυρεοειδισμού στα παιδιά και τους εφήβους είναι μια αυτοάνοση κατάσταση που ονομάζεται νόσος του Graves.

 Στη νόσο του Graves ο οργανισμός παράγει αντισώματα που διεγείρουν το θυρεοειδή αδένα με αποτέλεσμα την αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.
Τα παιδιά μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα σε ενήλικες.
Το αρχικό και συχνότερο σύμπτωμα αυτής της κατάστασης είναι συνήθως ότι το παιδί εμφανίζει αυξημένη ενέργεια. Μπορεί να εμφανιστεί υπερκινητικό και ανήσυχο, να είναι πιο θορυβώδες στην τάξη, να αποσπάται η προσοχή του εύκολα.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κακές ακαδημαϊκές επίδοση και γονεϊκή απογοήτευση. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν, παρόμοια με των ενηλίκων, είναι ταχυπαλμία, νευρικότητα, δυσανεξία στη ζέστη, απώλεια βάρους, αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, τρεμάμενα χέρια, μυϊκή αδυναμία, διάρροια.

ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ

Η βρογχοκήλη δημιουργείται λόγω έλλειψης ιωδίου στη διατροφή. Σε αυτή την περίπτωση παρουσιάζεται μια διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη) που ψηλαφάται και είναι μάλιστα ορατή με γυμνό μάτι.

Τα νεογέννητα και τα παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία αντιδρούν με θορυβώδη συμπτώματα στην έλλειψη ιωδίου. Στην εφηβεία, σχεδόν το ένα τρίτο των παιδιών παρουσιάζει βρογχοκήλη λόγω έλλειψης ιωδίου.

Κάθε ορατή διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, που είναι μεγαλύτερη από τον αντίχειρα του εξεταζόμενου βρέφους ή παιδιού, πρέπει να ελέγχεται από γιατρό με υπερηχογράφημα και εξετάσεις αίματος, ώστε να αποκλείεται και η περίπτωση έλλειψης ιωδίου.

Συμπερασματικά, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, είναι σημαντικό για τους γονείς να παρακολουθούν  τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών του παιδιού τους.

O θυρεοειδής αδένας μπορεί να δουλέψει σωστά μόνο όταν υπάρχει αρκετό ιώδιο στη διατροφή.

Τα παιδιά χρειάζονται καθημερινά 40 ως 100 μικρογραμμάρια ιωδίου.

Πηγές

http://www.labtestsonline.gr/condition/Condition_ThyroidDiseases.html?idx=2

http://iatrica.gr/el/articles/3615-o-thureoeides-adenas-sta-paidia

http://www.healthyliving.gr/2013/11/25/thyreoeidhs-paidia/

http://hashimoto.gr/thireoidiskepedia/
http://www.ped1.gr/sites/www.ped1.gr/files/imerides/hristoforidis_2013.pdf

Ορμονολογικό Τμήμα

Διαγνωστικών Εργαστηρίων Meganalysis

 

ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

ΓΑΛΑΤΣΙ: Λεωφόρος Βεϊκου 19

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ

ΚΥΨΕΛΗ: Πλατεία Κανάρη 15

Ακολουθήστε μας

Τα Διαγνωστικά Εργαστήρια Γαλατσίου & Κυψέλης λειτουργούν διαχρονικά με αγάπη για την υγεία και τον άνθρωπο και με σύμμαχο την επιστημονική ιατρική κατάρτιση και τη σύγχρονη τεχνολογία διαθέτουν την εμπειρία που στοχεύει στην ακρίβεια της διάγνωσης και την αξιοπιστία του αποτελέσματος.

Συνεχίζοντας την περιήγηση στο meganalysis.gr, αποδέχεστε τη χρήση cookies.