Η χρώση Gram αναπτύχθηκε το 1884 από τον Hans Christian Gram.
Είναι χρήσιμη, γιατί ταξινομεί τα βακτηρίδια σε δυο μεγάλες ομάδες, τα gram-αρνητικά και τα gram- θετικά.
Aνήκει στις σύνθετες χρώσεις και περιέχει μια κύρια χρωστική, έναν σταθεροποιητή, ένα διάλυμα αποχρωματισμού και μια χρωστική αντίθετου χρώματος.
Η ιώδης χρωστική και το ιωδες διάλυμα που περιέχει συνδυάζονται στο κυτταρόπλασμα κάθε βακτηριδίου και το χρωματίζουν ιώδες ή σκούρο ερυθρό. Τα βακτήρια που διατηρούν αυτό το χρώμα, αφότου έχει εφαρμοστεί ο αποχρωματισμός με αλκόολη ταξινομούνται ως gram-θετικά, ενώ εκείνα που αποχρωματίζονται ταξινομούνται ως gram-αρνητικά.
Τα gram-θετικά διατηρούν το χρώμα της ιώδους χρωστικής γιατί το σύμπλοκο χρωστικής ιωδιούχου διαλύματος δεν μπορεί να εξέλθει από το παχύ στρώμα της πεπτιδογλυκάνης.
Στα gram-αρνητικά το σύμπλοκο εξέρχεται εύκολα από το κυτταρικό τοίχωμα γιατί κατά τον αποχρωματισμό ο οργανικός διαλύτης διαλύει τους λιποπολυσακχαρίτες του τοιχώματος.
Επειδή τα gram-αρνητικά βακτηρίδια είναι άχρωμα, εφαρμόζεται κατά την διάρκεια της χρώσης, η χρωστική σαφρανίνη και αυτά χρωματίζονται ροζ. Τα gram-θετικά δεν επηρεάζονται από αυτήν την χρωστική.
Τα διάφορα είδη των βακτηρίων αντιδρούν διαφορετικά στην χρώση Gram, εξαιτίας της ποικιλομορφίας που παρουσιάζεται στο κυτταρικό τους τοίχωμα.
Η χρώση Gram είναι από τις σπουδαιότερες στην Ιατρική Μικροβιολογία. Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις που δεν μπορεί να δώσει αξιόλογα αποτελέσματα, διότι ορισμένα βακτηριακά κύτταρα
δεν προσλαμβάνουν την χρωστική, ενώ άλλα χρωματίζονται ελαφρώς. Τα κύτταρα που κατεξοχήν χρωματίζονται είναι αυτά που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης.
Πηγές
Gerard J. Tortora, Berdell R. Funke, Christine L. Case, Εισαγωγή στην Μικροβιολογία, Εκδόσεις Πασχαλίδης.
