Θρόμβωση

Θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος μέσα σε ένα αγγείο, που εμποδίζει τη ροή του αίματος.

Μορφές

-Φλεβική θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου μέσα σε μια φλέβα.

-Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος σε μία εν τω βάθει φλέβα. Πιο συχνά παρατηρείται στις φλέβες των ποδιών, όπως είναι η μηριαία φλέβα.

-Πυλαία φλεβική θρόμβωση είναι μια μορφή φλεβικής θρόμβωσης που επηρεάζει την ηπατική πυλαία φλέβα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πυλαία υπέρταση και μείωση της παροχής αίματος στο ήπαρ.

-Νεφρική φλεβική θρόμβωση είναι η απόφραξη των νεφρικών φλεβών από ένα θρόμβο. Αυτό τείνει να οδηγήσει σε μείωση της αποχέτευσης από το νεφρό.

–Θρόμβωση της σφαγίτιδας φλέβας είναι μια κατάσταση που μπορεί να οφείλεται σε λοίμωξη, ή ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών ή σε κακοήθεια και μπορεί να έχει ένα διαφορετικό κατάλογο των επιπλοκών, όπως: συστηματική σήψη, πνευμονική εμβολή και οίδημα οπτικής θηλής.

-Σύνδρομο Budd-Chiar είναι η απόφραξη της ηπατικής φλέβας ή της κάτω κοίλης φλέβας. Αυτή η μορφή της θρόμβωσης εκδηλώνεται με πόνο στη κοιλιά, ασκίτη και ηπατομεγαλία.

-Νόσος Paget–Schroetter είναι η απόφραξη φλέβας του άνω άκρου (όπως η μασχαλιαία φλέβα ή υποκλείδια φλέβα ) από ένα θρόμβο. Ο πόνος συνήθως έρχεται στο φως μετά από έντονη άσκηση και συνήθως εκδηλώνεται σε νεότερους, κατά τα άλλα υγιείς ανθρώπους. Οι άνδρες επηρεάζονται περισσότερο από τις γυναίκες.

-Εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση κόλπων είναι μια σπάνια μορφή του εγκεφαλικού επεισοδίου που απορρέει από την απόφραξη της σκληράς μήνιγγας φλεβικών κόλπων από ένα θρόμβο. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκέφαλο , διαταραχές όρασης, οποιοδήποτε από τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως η αδυναμία του προσώπου και των άκρων στη μία πλευρά του σώματος και επιληπτικές κρίσεις. Το ποσοστό θνησιμότητας είναι 4,3%.

-Αρτηριακή θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου μέσα σε μια αρτηρία. Μια αιτία της αρτηριακής θρόμβωσης είναι η κολπική μαρμαρυγή , η οποία προκαλεί διαταραχή της ροής του αίματος. Είναι γνωστό ότι το συνεχές ρεύμα στην ανάταξη της κολπικής μαρμαρυγής έχει μεγάλο κίνδυνο θρομβοεμβολής, ειδικά αν επιμένουν για περισσότερο από 48 ώρες. Στη θρομβοεμβολή περίπου 5% των περιπτώσεων δεν λαμβάνουν αντιπηκτική θεραπεία . Αρτηριακή θρόμβωση μπορεί να εμβολιστεί και να αποτελέσει σημαντική αιτία της αρτηριακής εμβολής , ενδεχομένως προκαλώντας έμφραγμα σχεδόν σε κάθε όργανο του σώματος.

-Εγκεφαλικό

Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η ταχεία μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας λόγω διαταραχής της προσφοράς αίματος προς τον εγκέφαλο. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ισχαιμία , θρόμβο, εμβολή (σωματίδια) ή αιμορραγία (αιμορραγικός θρόμβος). Σε θρομβωτικό εγκεφαλικό επεισόδιο, σχηματίζεται ένας θρόμβος (θρόμβος αίματος) συνήθως γύρω από τις μορφές αθηρωματικών πλακών. Η απόφραξη της αρτηρίας είναι σταδιακή, η έναρξη των συμπτωμάτων δηλαδή των θρομβωτικών εγκεφαλικών επεισοδίων είναι πιο αργή. Τα θρομβωτικά εγκεφαλικά επεισόδια μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες-μεγάλες νόσος των μεγάλων αγγείων και νόσος των μικρών αγγείων. Το πρώτο αφορά αγγεία, όπως η εσωτερική καρωτίδων , σπονδυλικών και το κύκλο του Willis . Το τελευταίο μπορεί να επηρεάσει μικρότερα αγγεία, όπως τα κλαδιά του κύκλου του Willis.

-Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Έμφραγμα του μυοκαρδίου προκαλείται από ένα έμφραγμα (νέκρωση του ιστού οφείλεται σε ισχαιμία), που συχνά οφείλεται στην απόφραξη μιας στεφανιαίας αρτηρίας από έναν θρόμβο. Το έμφραγμα μυοκαρδίου μπορεί να αποβεί μοιραίο εάν η επείγουσα ιατρική θεραπεία δεν παραληφθεί έγκαιρα. Εάν διαγνωστεί εντός 12 ωρών από την έναρξη του επεισοδίου, τότε θρομβολυτική θεραπεία ξεκινάει.

 

Παράγοντες κινδύνου

–Σοβαρή κάκωση (φυσικός τραυματισμός)

–Χορήγηση  γενικής  αναισθησίας, τοποθέτηση  κεντρικού  φλεβικού  καθετήρα

–Παρατεταμένη εγχείρηση

-Ηλικία άνω των 40 ετών, παχυσαρκία

–Εμβολή

–Καρδιακή ανεπάρκεια

–Οξεία πνευμονοπάθεια

–Οξεία λοίμωξη ή φλεγμονή

-Όγκοι  και  χημειοθεραπείες

-Προϋπάρχουσα  φλεβική  ανεπάρκεια

-Κύηση  και  λοχεία

-Λήψη  αντισυλληπτικών,  ή  άλλων  ορμονολογικών  φαρμάκων

-Ιστορικό  θρομβοφιλίας

-Προηγούμενο  ιστορικό  θρόμβωσης

 

Συμπτώματα

-Πόνος και πρήξιμο οίδημα και ερυθρότητα στο σημείο του θρόμβου

-Οίδημα  του  σκέλους,  κυάνωση,  φυσαλίδες  και  εκτεταμένες  νεκρώσεις  του  δέρματος

–Εάν δημιουργηθεί θρόμβος, τμήμα αυτού ενδέχεται να μετακινηθεί εντός των φλεβών προς τους πνεύμονές και να φράξει την παροχή αίματος. Χωρίς αίμα, οι πνεύμονές δεν μπορούν να τροφοδοτήσουν με οξυγόνο το υπόλοιπο σώμα σας και αυτό μπορεί να προκαλέσει δύσπνοια, ή σε σπάνιες περιπτώσεις, θάνατο.

Να σημειώσουμε ότι η πνευμονική  εμβολή  εμφανίζεται  κυρίως  με  δύσπνοια  και  πλευριτικό  άλγος.

-Βήχας,  αιμόπτυση  και  εφίδρωση

-Απώλεια  αισθήσεων

 

Διάγνωση

– Υπερηχογράφημα triplex των φλεβών του μέλους.

-Αξονική  ή  την  μαγνητική  φλεβογραφία. 

– μέτρηση βασικών παραγόντων πήξης:

1) Αιμοπετάλια (Plt)

2)Χρόνος προθρομβίνης (PT – INR)

3)Μερικός χρόνος θρομβοπλαστίνης (ΑΡΤΤ)

4)Ινωδογόνο (Fibr)

5)Δ-Διμερή (D-Dimers): είναι τα προϊόντα αποικοδόμησης του ινωδογόνου και των θρόμβων που πιθανώς έχουν σχηματισθεί πρόσφατα. Αυξημένα επίπεδα τους υποδεικνύουν γενικότερα παρούσα θρομβοτική κατάσταση του οργανισμού, και αυξημένο κίνδυνο θρομβοεμβολής.

6)Ομοκυστεΐνη (Hcy)

7)Πρωτεΐνες S και C (PrS και PrC)

8)Αντιπηκτικό λύκου (ptt-la)

9)Αντικαρδιολιπίνες (αCL IgG, αCL IgM, αCL IgA)

10) Περαιτέρω μοριακός έλεγχος για θρομβοφιλία (ανίχνευση γονιδιακών μεταλλάξεων που προκαλούν θρομβοφιλία) προτείνεται σε περιπτώσεις όταν απαιτείται έλεγχος:

• σε περιπτώσεις υπογονιμότητας ή καθ’έξιν αποβολών

• σε αδιευκρίνιστο προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων – θρομβοεμβολών

• για να διευκρινιστούν μη αναμενόμενα αποτελέσματα των ανωτέρω ελέγχων όπως πιθανή υψηλή ομοκυστεΐνη

Nα επισημάνουμε πως η  διάγνωση  της  πνευμονικής  εμβολής  επιβεβαιώνεται  με  πληθώρα  εργαστηριακών  εξετάσεων,  όπως  είναι  η  ακτινογραφία  του  θώρακα,  το  ΗΚΓ,  τα  αέρια  αίματος,  οι  βιοχημικές  εξετάσεις,  ο υπέρηχος  της  καρδιάς,  το  σπινθηρογράφημα, η  αξονική  και  μαγνητική  τομογραφία.     

 

Στην Ελλάδα τα στοιχεία προκαλούν ίλλιγο, καθώς 50.000 άτομα κάθε χρόνο σκοτώνει η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος. Επίσης, 35.000 εγκεφαλικά επεισόδια και 20.000 εμφράγματα μυοκαρδίου συμβαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα μας, ενώ εκτιμάται ότι 300.000 Έλληνες πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό αυτών δεν έχει καθόλου συμπτώματα και αγνοεί τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή, Γιώργος Ανδρικόπουλος, «Δυστυχώς, μόνο 7% των ατόμων, παγκόσμια, ανησυχούν για τη θρόμβωση και τους κινδύνους της, όταν νοσήσουν».

Η  καλύτερη  θεραπεία  της  φλεβικής  θρόμβωσης  είναι  η  πρόληψη γιατί ακόμη και όταν ένα αιμοφόρο αγγείο δεν υφίσταται ζημία, θρόμβοι αίματος μπορεί να σχηματιστούν στο σώμα παρουσία κατάλληλων συνθηκών.

 

Πηγές

Furie B, Furie BC (2008). “Mechanisms of thrombus formation”. New England Journal of Medicine 359 (9): 938–949. doi:10.1056/NEJMra0801082.

Webster, GJ; Burroughs AK, Riordan SM (January 2005).”Review article: portal vein thrombosis — new insights into aetiology and management”. Alimentary Pharmacology & Therapeutics 21 (1): 1–9. doi:10.1111/j.1365-2036.2004.02301.x.

 Hatzinikolaou-Kotsakou E, Kartasis Z, Tziakas D, et al. (March 2005).”Clotting state after cardioversion of atrial fibrillation: a haemostasis index could detect the relationship with the arrhythmia duration”. Thromb J 3 (1): 2. doi:10.1186/1477-9560-3-2. PMC 555849.