Κάποια φάρμακα και τοξίνες παρεμποδίζουν τους προσυναπτικούς και μετασυναπτικούς μηχανισμούς της αλληλεπίδρασης των νευρικών κυττάρων.
Οκτώ προσυναπτικοί μηχανισμοί και παραδείγματα φαρμάκων και τοξινών που αναστέλλουν τα προσυναπτικά γεγονότα.
-
Η σύνθεση των διαβιβαστών.
Παράδειγμα: Η παρα-χλωροφαινυλαλανίνη αναστέλλει την υδροξυλάση της τρυπτοφάνης, με αποτέλεσμα την αναστολή της σύνθεσής της σεροτονίνης από το μεταβολικό της πρόδρομο.
-
Η νευραξονική μεταφορά.
Παράδειγμα: Η κολχικίνη εμποδίζει τη συντήρηση των μικροσωληνίσκων με αποτέλεσμα της αναστολή της νευραξονικής μεταφοράς.
-
Η αγωγή των δυναμικών ενεργείας.
Παράδειγμα: Η τετροδοτοξίνη, των τετροδοντικών ψαριών, εμποδίζει τους τασεοεξαρτώμενους διαύλους νατρίου, με αποτέλεσμα την αναστολή της αγωγής των δυναμικών ενεργείας.
-
Η αποθήκευση των μεταβιβαστών στα κυστίδια.
Παράδειγμα: Η ρεζερπίνη προκαλεί διαρροή των κυστιδίων με αποτέλεσμα τη διαφυγή των μεταβιβαστών ή και την έκθεσή τους σε ένζυμα διάσπασης.
-
Η απελευθέρωση των συναπτικών μεταβιβαστών.
Παράδειγμα: Το δηλητήριο της μαύρης αράχνης (μαύρη χήρα) είναι νευροτροποποιητής και προκαλεί την υπεραπελευθέρωση της ακετυλοχολίνης με αποτέλεσμα την ένδειά της. Ακόμα οι αμφεταμίνες προκαλούν την απελευθέρωση των κατεχολαμινών. Επίσης, η βεραπαμίλη αναστέλλει την απελευθέρωση των μεταβιβαστών, διότι αναστέλλει τους διαύλους ιόντων ασβεστίου. Ακόμα η αλλαντοτοξίνη που προκαλεί δηλητηρίαση, παρεμποδίζει την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης και οδηγεί σε παράλυση των μυών.
-
Η τροποποίηση της απελευθέρωση των μεταβιβαστών από τους προσυναπτικούς υποδοχείς.
Παράδειγμα: H καφείνη συναγωνίζεται την αδενοσύνη στις θέσης πρόσδεσης των προσυναπτικων υποδοχέων, με αποτέλεσμα την αναστολή των επιδράσεων της δεύτερης.
-
Η απενεργοποίηση της επαναπρόσληψης των μεταβιβαστών.
Παράδειγμα: H κοκαίνη και η αμφεταμίνη διατηρούν του μεταβιβαστές στην σύναψη, άρα εμποδίζουν την επαναπρόσληψη, με αρνητικά αποτελέσματα για τον οργανισμό. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορούν επίσης να διατηρήσουν το μεταβιβαστή σύναψη αλλά ασκώντας θετικές επιδράσεις.
-
Η παρεμπόδιση του μεταβολισμού των μεταβιβαστών.
Παράδειγμα: H αναστολή των μονοαμινικών ριζών αναστέλει ένζυμα που διασπούν τους μεταβιβαστές, καθιστώντας τους για περισσότερο χρόνο στην σύναψη των νευρικών κυττάρων.
Πέντε μετασυναπτικοί μηχανισμοί και παραδείγματα φαρμάκων και τοξινών που αναστέλλουν τα μετασυναπτικά γεγονότα.
-
Απενεργοποίηση του μεταβιβαστή.
Παράδειγμα: Η φυγοστιγμίνη είναι ένα φάρμακο που αναστέλλει την ακετυλοχολινεστεράση με αποτέλεσμα την διατήρηση της ακετυλοχολίνης στη σύναψη.
-
Μεταβολή του αριθμού των μετασυναπτικών υποδοχέων.
Το αλκόολ αυξάνει τον αριθμό των μετασυναπτικών υποδοχέων για το ανασταλτικο μεταβιβαστή γ-αμινο βουτυρικό οξύ.
-
Παρεμπόδιση των υποδοχέων.
Παράδειγμα: To κουράριο, που είναι ένα δηλητήριο των βατράχων-σαίτες, δεσμεύουν τους νικοτινικούς υποδοχείς της ακετυλοχολίνης. Τα αντιυχωσικά φάρμακα, αναστέλλουν τους υποδοχείς της ντοπαμίνης.
-
Ενεργοποίηση των υποδοχέων.
Παράδειγμα: H νικοτίνη δεσμεύει τους υποδοχείς της ακετυλοχολίνης.
-
Τροποποίηση των δεύτερων αγγελιοφόρων.
Παράδειγμα: To λίθιο που είναι ένα φάρμακο για την διπολική διαταραχή αναστέλλει τον δεύτερο κυκλικο AMP αγγελιοφόρο.
Πηγή: Από το βιβλίο της Βιολογικής Ψυχολογίας, Εισαγωγή στην Συμπεριφορική και Γνωσιακή Νευροεπιστήμη, ROSENZWEIG R. MARK, BREEDLOVE MARC S., WATSON V. NEIL
Εκδόσεις Παρισιάνου