Ο όρος PANDAS syndrome συνιστά ακρωνύμιο για την Παιδιατρική Αυτοάνοση Νευροψυχιατρική Διαταραχή που ακολουθεί στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις.
Το σύνδρομο αυτό στοχεύει να συμπεριλάβει μια ομάδα από νέους ασθενείς που πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και τικ.
Η οξεία έναρξη ιδεοψυχαναγκαστικών συμπτωμάτων ή και τικ, μετά από αποδράμουσα στρεπτοκοκκική λοίμωξη, οφείλεται στην ενεργοποίηση του ανοσολογικού μηχανισμού του ασθενούς, μέσω παραγωγής:
–των αντισωμάτων που εμφανίζουν διασταυρούμενη αντίδραση με επιτόπους νευρικών κυττάρων των βασικών γαγγλίων
–των πρωτεινών που μεσολαβούν στην διαδικασία της φλεγμονώδους αντίδρασης.
Η παθογένεια αποδίδεται σε αντιδράσεις αυτοανοσίας από αντισώματα της πρωτεΐνης Μ που παρουσιάζουν κυτταροτοξική δράση στους νευρώνες που είναι υπεύθυνοι για τη κινητικότητα και συμπεριφορά.
Είναι δύσκολο να υπολογισθεί η συχνότητα του συνδρόμου, λόγω της σπανιότητάς του. Παρόλα αυτά, υπολογίζεται ότι 1 στα 7 παιδιά με μανιοκαταθλιπτικές διαταραχές μπορεί να εμπίπτει στην ξεχωριστή κλινική οντότητα του συνδρόμου, όταν παρουσιάζει συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια.
Η διάγνωση συμπερασματικά μπορεί να βασίζεται:
–στην παρουσία ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής ή και τικ
-στην παρατήρηση της συμπτωματολογίας σε ηλικίες 3-12 ετών μετά από λοιμώξεις από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο, ρευματικό πυρετό
-στην επεισοδιακή κατανομή των εξάρσεων της νόσου
-στην συσχέτιση με προηγούμενη στρεπτοκοκκική λοίμωξη
-στην συσχέτιση με νευρολογικές διαταραχές (Ανησυχία, υπερκινητικότητα, συναισθηματική αστάθεια ή και κατάθλιψη, ευερεθιστότητα, επιθετικότητα και / ή σοβαρή αντιδραστική συμπεριφορά, αναπτυξιακή παλινδρόμηση, σωματικά συμπτώματα, όπως διαταραχές του ύπνου, ενούρηση ή συχνοουρία)
Η διερεύνηση είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί με καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος και προσδιορισμό τίτλου αντιστρεπτοκοκκικών αντισωμάτων ορού.
Πηγές
Moretti G, Pasquini M, Mandarelli G, Tarsitani L, Biondi M (2008).“What every psychiatrist should know about PANDAS: a review”.Clin Pract Epidemiol Ment Health.
Pichichero ME (2009).“The PANDAS syndrome”.Adv Exp Med Biol. Advances in Experimental Medicine and Biology. Springer.
”Σύνδρομο Pandas: σχέση του β-αιμολυτικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή”, Κ.Κοντοκώστας, Γ.Βρυώνη (Από το Δελτίο Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας, 2010)
