Η μυκητίαση του τριχωτού της κεφαλής παραμένει η πιό συχνή δερματοφυτική λοίμωξη της παιδικής και προεφηβικής ηλικίας και είναι δυνατόν να προσβάλλει νεογνά, βρέφη και γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Κλινικές μορφές μυκητίασης τριχωτού κεφαλής
• Φλεγμονώδης: Έμπυος τριχοφυτία με στοιχεία φλυκταινώδους θυλακίτιδας, διάσπαρτα αποστήματα με συνοδό τραχηλική λεμφαδενίτιδα.
• Μη φλεγμονώδης: Λεπιδώδεις κυκλικές πλάκες με τρίχες κομμένες 2-3 mm πάνω από την έκφυσή τους.
• Ομοιάζουσα με σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
• Μαύρα στίγματα
• Χαρακτηριστικά σκυφία με έντονη οσμή
Αίτια μπορεί να είναι τα ζωόφιλα και ανθρωπόφιλα δερματόφυτα. Τα δερματόφυτα παράγουν μια ποικιλία πρωτεολυτικών ενζύμων τα οποία βοηθούν στη διείσδυση της τρίχας σε όξινο, αλκαλικό και ουδέτερο περιβάλλον και κωδικοποιούνται από γονίδια.
Πηγή για τα ζωόφιλα δερματόφυτα είναι τα οικόσιτα ζώα και τα ζώα τουτου αγροτικού περιβάλλοντος.
Πηγή για τα ανθρώπινα δερματόφυτα είναι οι πισίνες, τα γυμναστήρια, τα ξενοδοχεία, αλλά και κάθε χωρος εστίασης που δεν τηρούνται από όλους οι κανόνες υγειινής.
Διάγνωση
-
Λήψη ιστορικού
-
Λυχνία Wood
-
Συλλογή κατάλληλου δείγματος σε αντικειμενοφόρο πλάκα – λέπια,τρίχες, περιεχόμενο τριχοσμηγματογόνων θυλάκων – από τον εργαστηριακό γιατρό
-
Άμεση μικροσκοπική εξέταση
- Καλλιέργεια του ληφθέντος δείγματος (Η ταυτοποίηση γίνεται με τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της αποικίας- μακροσκοπικά και μικροσκοπικά )
-
Ιστολογική εξέταση
-
Μοριακές τεχνικές
Στην Ευρώπη υπεύθυνα δερματόφυτα για τις επιπολής μυκητιάσεις είναι :
-
T. rubrum
-
M. canis
-
T. mentagrophytes var. mentagrophytes
-
T. mentagrophytes var. interdigitale
-
T. tonsurans
-
T. verrucosum
-
T. violaceum
-
T. soudanense
Συμπερασματικά, η εμφάνιση των μυκητιάσεων ευνοείται από εξωγενείς παράγοντες όπως η στενή επαφή με το χώμα, τα ζώα, άλλους ενήλικες, παιδιά, τραυματισμούς, συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας και ενδογενείς παράγοντες όπως η ανοσολογική ανεπάρκεια, οι ενδοκρινοπάθειες, οι νόσοι του κολλαγόνου , η περιφερική αρτηριακή νόσος, η μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών ή και αντιβιοτικών, η ατοπία.
Πηγές
Niyonsaba F et al: 2005 J Dermatol Sci ; 40:157 – 68
Kim JY et al : Ann Dermatol 2011; 23(3): 304 – 12
Garg J et al : J Clin Microbiol 2007; 45(10) : 3443 -5
B.Havlickova et al : Mycoses 2008,51(Suppl.4), 2 – 15
