Ο κυτταρομεγαλοϊός [Cytomegalovirus (CMV) ή ανθρώπινος ερπητοϊός 5 (HHV5), είναι το συχνότερο αίτιο που αναφέρεται στις συγγενείς ανωμαλίες.
Ο ανθρώπινος κυτταρομεγαλοϊός μολύνει αποκλειστικά τον άνθρωπο και εντοπίζεται στα υγρά του σώματος (σάλιο, αίμα, ούρα, σπέρμα, ιδρώτας, μητρικό γάλα). Μετά τη μόλυνση παραμένει δια βίου στο σώμα του ανθρώπου και μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν ελαττωθεί η άμυνα του οργανισμού.
Υπολογίζεται ότι 50-80% όλων των ενηλίκων έχει μολυνθεί με το CMV ιό, αλλά το ποσοστό ποικίλλει ανάλογα την περιοχή και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Η συχνότητα των ατόμων που μολύνονται από τον ιό CMV αυξάνεται με την ηλικία, και είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες από τους άνδρες. Στην Ελλάδα το ποσοστό των ατόμων που έχει αναπτύξει αντισώματα για τη νόσο, υπολογίζεται στο 90%.
Μετάδοση
Από άτομο σε άτομο ο ιός μεταδίδεται με άμεση επαφή υγρών, φίλημα, σεξουαλική επαφή, τοκετός, θηλασμός, με τις αναπνευστικές εκκρίσεις, με την μεταμόσχευση και τις μεταγγίσεις.
Από την έγκυο στο έμβρυο, η μετάδοση γίνεται δια μέσου του πλακούντα. Η μόλυνση του εμβρύου είναι συχνότερη (30%), όταν η έγκυος έχει μολυνθεί για πρώτη φορά στην περίοδο της εγκυμοσύνης, σε σύγκριση με την έγκυο που έχει μολυνθεί σε παλαιότερο χρόνο και έχει επανενεργοποιηθεί η λοίμωξη στην εγκυμοσύνη (1-2%).
Συμπτώματα και συνέπειες λοίμωξης
Στα περισσότερα άτομα, παιδιά ή ενήλικες που μολύνονται με τον κυτταρομεγαλοϊό δεν παρουσιάζονται συμπτώματα.
Κάποιες φορές εκδηλώνεται:
-πυρετός
-πονόλαιμος, διόγκωση αμυγδαλών
-κόπωση
Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να παρουσιαστεί:
– ηπατική ανεπάρκεια
– πνευμονία
– αμφιβληστροειδίτιδα
-ηπατίτιδα
-γαστρεντερικές ανωμαλίες
-πιθανή απόρριψη μοσχεύματος
Όσο αναφορά τα νεογνά μπορεί να έχουμε:
- Ηπατομεγαλία, σπληνομεγαλία, ίκτερος, επιληπτικές κρίσεις
- Σε ποσοστό 80-90% εμφανίζονται συμπτώματα που σχετίζονται με διαταραχές ακοής και όρασης, και διαφόρου βαθμού διανοητική υστέρηση, εγκεφαλική παράλυση, μικροκεφαλία.
- 5-10% των νεογνών δεν θα παρουσιάζουν συμπτώματα κατά τη γέννηση, αλλά θα εμφανίσουν στη συνέχεια διαφόρου βαθμού διαταραχές ακοής, πνευματικής ανάπτυξης και συντονισμού κινήσεων.
Διάγνωση
Για την επιβεβαίωση της λοίμωξης ανιχνεύονται τα ειδικά για τον κυτταρομεγαλοϊό IgG και IgM αντισώματα.
Πάντως, πολλές φορές, όταν γίνεται αναζωπύρωση προηγηθείσας λοίμωξης από CMV, τα IgM δεν αυξάνονται και δεν ανιχνεύονται. Για να αποκλειστεί ή και να επιβεβαιωθεί αν η λοίμωξη είναι πρόσφατη γίνεται η ειδική εξέταση IgG avidity. Η εξέταση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, όταν γίνεται στην έγκυο μητέρα, καθόσον καθορίζει αν η λοίμωξη έχει γίνει πρόσφατα ή παλαιότερα των 6 μηνών.
Στις περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων ή μεγάλης ανοσοκαταστολής από άλλη αιτία, η διάγνωση της λοίμωξης από CMV γίνεται με μοριακές μεθόδους (PCR), καθώς και με ανίχνευση ενός αντιγόνου του ιού, του ρΚ65 στα πολυμορφοπύρηνα λευκά αιμοσφαίρια.
Πηγές
Danidson’s “Παθολογία”, ιατρικές εκδόσεις Π.Χ.Πασχαλίδης, 19η έκδοση, 2005.
