Η Kοιλιοκάκη (Coeliac ή Celiac Disease) είναι μία από τις συνηθέστερες, συνδεδεμένες γενετικά, ασθένειες στην Ευρώπη η οποία προκαλείται από δυσανεξία στη γλουτένη, μία πρωτεΐνη που περιέχεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Κάποια άτομα με κοιλιοκάκη αντιδρούν επίσης και στη βρώμη.
Πρόκειται για μία εφ’ όρου ζωής πάθηση, με πιθανές επιδράσεις σε ολόκληρο το σώμα.
Η γλουτένη προκαλεί αλλοιώσεις στον βλεννογόνο του λεπτού εντέρου, προκαλώντας μεταξύ άλλων και μερική ή ολική ατροφία (επιπέδωση) των λαχνών, εμποδίζοντας τη φυσιολογική πέψη και απορρόφηση του φαγητού.
Αν ένας άνθρωπος έχει τα γονίδια της νόσου εκ γενετής, τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του. Για την πλειονότητα όμως των ανθρώπων, η διάγνωση γίνεται στη μέση ηλικία.
Έρευνες δείχνουν ότι 1 στα 100 άτομα είναι πιθανό να νοσούν από κοιλιοκάκη. Αν λάβουμε υπόψη την παθολογία της ασθένειας στην Ευρώπη, και βάσει του ποσοστού περίπου 1:100, τότε θα πρέπει να έχουμε περί τα 100.000 άτομα που δεν έχουν διαγνωστεί και διατρέχουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν και άλλα σοβαρότερα θέματα υγείας, με την αντίστοιχη επιβάρυνση στην κοινωνική και νοσοκομειακή υποδομή της χώρας.
Η κοιλιοκάκη δεν είναι μεταδοτική ασθένεια αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομική καθώς παρουσιάζεται συχνά σε άτομα της ίδιας οικογένειας.
Όταν υπάρχει κοιλιοκάκη εντός της οικογένειας, ο κίνδυνος είναι αυξημένος κατά 1/10 ώστε να εμφανίσει και κάποιο άλλο μέλος τη νόσο. Συνεπώς οποιοσδήποτε έχει στην οικογένειά του ιστορικό με κοιλιοκάκη, θα πρέπει να είναι πάρα πολύ προσεκτικός.
Οι κίνδυνοι για την υγεία που σχετίζονται με την κοιλιοκάκη, ευτυχώς ελαχιστοποιούνται ή και μηδενίζονται όσο τηρεί κανείς μια δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Ωστόσο, σε περίπτωση που δεν διαγνωσθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές μακροχρόνιες επιπτώσεις για την υγεία, καθώς ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης, παιδικού διαβήτη ή καρκίνου του εντέρου είναι αυξημένος.
Ποια είναι τα συμπτώματα της Κοιλιοκάκης;
Η κοιλιοκάκη επηρεάζει διαφορετικά το κάθε άτομο. Η κοιλιοκάκη μπορεί να εμφανίσει έως και 300 διαφορετικά συμπτώματα αρκετά εκ των οποίων είναι δυσδιάκριτα ή φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους.
Υπάρχουν εκατοντάδες σημάδια και συμπτώματα της κοιλιοκάκης και αρκετά είναι επίσης τα άτομα που δεν παρουσιάζουν κανένα απολύτως σύμπτωμα (περίπου το 50%-60% των νοσούντων).
Σε τέτοιες περιπτώσεις το μη-κατεστραμμένο μέρος του λεπτού εντέρου είναι σε θέση να απορροφά επαρκή ποσότητα θρεπτικών ουσιών ώστε να προλαμβάνονται τα συμπτώματα. Παρόλα αυτά και τα άτομα χωρίς καθόλου συμπτώματα διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο επιπλοκών που σχετίζονται με την Κοιλιοκάκη.
Η κοιλιοκάκη μπορεί να περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
• Συνεχές πρήξιμο και πόνοι στην κοιλιά
• Χρόνια διάρροια/δυσκοιλιότητα
• Εμετοί
• Απώλεια βάρους
• Άχρωμα και δύσοσμα περιττώματα
• Σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο.
• Κούραση
• Μη σωματική ανάπτυξη ή χαμηλό παράστημα
• Καθυστερημένη εφηβεία
• Πόνοι στις αρθρώσεις
• Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στα πόδια
• Ωχρές πληγές στο στόμα
• Δερματικά εξανθήματα που περιγράφονται με τον όρο ερπητοειδής δερματίτιδα.
• Απώλεια του σμάλτου και της λευκότητας των δοντιών
• Ανεξήγητη στειρότητα, επαναλαμβανόμενες αποβολές
• Οστεοπενία (ήπια μορφή)
• Οστεοπόρωση (σοβαρότερο πρόβλημα οστικής πυκνότητας)
• Περιφερική νευροπάθεια
• Ψυχιατρικές διαταραχές όπως άγχος ή κατάθλιψη
Ποια συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε παιδιά και ενήλικες;
Τα παιδιά παρουσιάζουν συνήθως τα πιο «κλασικά» σημάδια της κοιλιοκάκης στα οποία περιλαμβάνονται και τα προβλήματα ανάπτυξης (μη σωματική ανάπτυξη, χρόνια διάρροια/δυσκοιλιότητα, συνεχές πρήξιμο και πόνοι στην κοιλιά, κούραση, ευερεθιστικότητα).
Οι ενήλικες συνήθως εμφανίζουν συμπτώματα τα οποία δεν είναι εξ’ ολοκλήρου γαστροεντερικής φύσης. Πρόσφατη έρευνα απέδειξε ότι μόνο το ένα τρίτο των ενήλικων ατόμων που έχουν διαγνωσθεί με κοιλιοκάκη έχει παρουσιάσει το σύμπτωμα της διάρροιας.
Η απώλεια βάρους επίσης δεν αποτελεί σύνηθες σημάδι.
Η συνηθέστερη ένδειξη κοιλιοκάκης στα ενήλικα άτομα είναι η σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο.
Τι θα πρέπει να κάνουν όσοι υποπτεύονται ότι πιθανώς πάσχουν από τη νόσο;
Θα πρέπει να απευθυνθούν στο γιατρό τους.
Για τη διάγνωση ο γιατρός θα ζητήσει αιματολογικές εξετάσεις και εάν αυτές είναι θετικές τότε εν συνεχεία μία βιοψία του εντέρου, η οποία πραγματοποιείται από ένα γαστρεντερολόγο με ελαφρά νάρκωση του ασθενή στο νοσοκομείο της περιοχής τους.
Οι πιο ευαίσθητες και ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις είναι οι δοκιμασίες ανίχνευσης αντισωμάτων με ειδικές τεχνικές κατά του ενδομυΐου (ΕΜΑ), της γλιαδίνης (AGA) και της ιστικής τρανσγλουταμινάσης (tTG). Συνήθως ζητείται και γενική αίματος, Β12, φυλλικό οξύ.
Πηγές
http://www.coeliac.gr/Contents.aspx?CatId=17
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BA%CE%B
iatronet.gr
http://iatrica.gr/…/2934-koiliokake-poies-exetaseis-khreiaz…
