Η ισχαιμία του μυοκαρδίου είναι η ελαττωμένη αιμάτωση μιας περιοχής της καρδιάς που αρδεύεται από μια στεφανιαία αρτηρία.
Η συχνότερη αιτία της ισχαιμίας είναι η ύπαρξη μιας μεγάλης αθηρωματικής πλάκας που προκαλεί στένωση.
Η οξεία ισχαιμία είναι αυτή που εκδηλώνεται ύστερα από το σπάσιμο μιας μικρής αθηρωματικής πλάκας ή από έναν παρατεταμένο σπασμό μιας στεφανιαίας αρτηρίας.
Είναι η πλέον επικίνδυνη μορφή της ισχαιμίας γιατί είναι η αιτία των θανατηφόρων αρρυθμιών που προκαλούν την λεγόμενη καρδιακή ανακοπή, δηλαδή τον αιφνίδιο θάνατο ακόμα και χωρίς κανένα προειδοποιητικό σύμπτωμα.
Η χρόνια μορφή ισχαιμίας είναι η κυριότερη αιτία της χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας.
Η καρδιά δεν έχει την ικανότητα να αναπλάθεται και συνεπώς τυχόν μυοκαρδιακή βλάβη είναι μόνιμη. Η ισχαιμία του μυοκαρδίου είναι αναστρέψιμη κατάσταση, ενώ το έμφραγμα όχι.
Τα συμπτώματα της ισχαιμίας και του εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι παρόμοια, διαφέρουν όμως ως προς τη χρονική διάρκεια και ενίοτε την ένταση.
Η συνήθης περιγραφή είναι ‘πόνος στο στήθος’ (στηθάγχη), που όμως μπορεί να έχει ποικίλους χαρακτήρες. Η τυπική στηθάγχη χαρακτηρίζεται από συσφικτικό πόνο, κάψιμο ή πίεση που εκτείνεται σε ευρεία έκταση πίσω από το στέρνο ή και σε ολόκληρο το στήθος.
Συχνά επίσης συνυπάρχει ναυτία, δύσπνοια και αίσθημα επικείμενου θανάτου. Η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι λίγα λεπτά της ώρας στην ισχαιμία, ενώ μετά την πάροδο 15 – 20 λεπτών η πιθανότητα εμφράγματος αυξάνεται σημαντικά.
Το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας μπορεί να καταδείξει την παρουσία μυοκαρδιακής βλάβης (εμφράγματος) πρόσφατου ή και παλαιότερου. Η παρουσία ισχαιμίας μπορεί να διαγνωστεί μόνο αν η εξέταση γίνει την ώρα που ο ασθενής έχει συμπτώματα.
Το τρίπλεξ καρδιάς εκτιμά τη συνολική και τμηματική συστολική λειτουργικότητά της. Tο υπερηχογράφημα ηρεμίας όπως και το ηλεκτροκαρδιογράφημα έχουν μικρή αξία για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου πριν αυτή προκαλέσει μόνιμες βλάβες.
Κομβικό σημείο για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου έχουν τα stress τεστ.
Πιο ακριβείς διαγνωστικά εξετάσεις είναι αυτές στις οποίες εκτός του ηλεκτροκαρδιογραφήματος παρακολουθείται επίσης η αιμάτωση του μυοκαρδίου στην άσκηση και στην ηρεμία (σπινθηρογράφημα) ή η κινητικότητα των τοιχωμάτων της καρδιάς (stress echo).
Τέλος ο πιο άμεσος τρόπος εκτίμησης της στεφανιαίας νόσου είναι με στεφανιογραφία.
