Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι η έκτη πιο συχνή γυναικολογική κακοήθεια που χαρακτηρίζεται από ένα ποσοστό επίπτωσης που αυξάνει με την ηλικία και σε μεταεμμηνοπαυσιακή κατάσταση.
Η ανακάλυψη ενός καινούριου δείκτη, του ΗΕ4 -human epididymis 4 χρησιμοποιείται για την εκτίμηση του κινδύνου για καρκίνο των ωοθηκών.
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών σε ασυμπτωματικό στάδιο είναι το ζητούμενο, καθώς μπορεί να ανεβάσει το ποσοστό της 5ετούς επιβίωσης κατά 94%.
Η δοκιμασία ΗΕ4 διαθέτει την υψηλότερη ευαισθησία για την ανίχνευση της νόσου στο στάδιο Ι.
Η συνδυαστική μέτρηση ΗΕ4 και CA-125 έχει ευαισθησία 76,4% και ειδικότητα 95% στην εκτίμηση κινδύνου για επιθηλιακό καρκίνο ωοθηκών σε προεμμηνοπαυσιακές και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με πυελική μάζα (αλγόριθμος ROMA).
Λιγότερο από το 20% των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο, και το ποσοστό 5ετούς επιβίωσης είναι 20% έως 30% όταν η διάγνωση γίνεται στο στάδιο III ή IV. Όταν όμως διαγνωσθεί στα αρχικά στάδια οι πιθανότητες για θεραπεία είναι 90 % έως 95%.
Το αντιγόνο 125 (CA-125) είναι ο καθιερωμένος βιοδείκτης για την ανίχνευση υποτροπής και την παρακολούθηση της θεραπευτικής ανταπόκρισης. Επιπλέον, οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες, συνιστούν τη μέτρησή του σε γυναίκες με συμπτώματα ή υψηλό κίνδυνο, σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα πυέλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το CA-125 σταθερά εκφράζεται σε ορώδες και ενδομητριοειδές καρκίνο των ωοθηκών, ενώ οι όγκοι που ανιχνεύονται σε πρώιμο στάδιο είναι μη ορώδη καρκινώματα.
Ο βιοδείκτης HE4 είναι αναμφίβολα πιο ελπιδοφόρος. Η μέτρησή του βελτιώνει τη διαγνωστική ειδικότητα του CA-125, έχει ομολογία με κάποιους εκκρινόμενους αναστολείς πρωτεάσης της σερίνης και η έκφρασή του είναι χαμηλότερη σε φυσιολογικό ωοθηκικό ιστό, σε καλοήθεις νόσους και σε όγκους με χαμηλή κακοήθεια.
Οι γυναίκες με γυναικολογικές παθήσεις και αυξημένες συγκεντρώσεις HE4 και CA-125 έχουν υψηλότερο κίνδυνο για κακοήθεια.