Μαστογραφία είναι η ακτινογραφία του μαστού με ένα ειδικό μηχάνημα που λέγεται μαστογράφος.
Η εικόνα που δίνουν οι μαστοί στη μαστογραφία είναι ξεχωριστή και μοναδική για κάθε γυναίκα.
Οι μαστοί των νεαρών γυναικών είναι πιο πυκνοί από εκείνους των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, γι’ αυτό απορροφούν μεγαλύτερη ποσότητα ακτινοβολίας. Αυτό δυσκολεύει την ανάδειξη ορισμένων βλαβών στη μαστογραφία, αφού η άσπρη εικόνα τους μπορεί να χαθεί μέσα στο έντονο άσπρο του νεανικού, πυκνού, μαστού.
Έχει υπολογιστεί ότι η δόση της ακτινοβολίας που δέχεται μια γυναίκα σ’ έναν πλήρη μαστογραφικό έλεγχο είναι ίση με την ακτινοβολία που δέχεται από το περιβάλλον σε τρεις μήνες.
Είδη μαστογραφίας
-Η αναλογική μαστογραφία
Η αναλογική μαστογραφία είναι παλαιότερη μέθοδος, η οποία χρησιμοποιεί ένα ακτινογραφικό μηχάνημα που εκπέμπει ακτίνες Χ για να αποτυπώσει την εικόνα του μαστού σε ακτινογραφικό φιλμ.
-Η ψηφιοποιημένη μαστογραφία
Η ψηφιοποιημένη μαστογραφία είναι η απλή αναλογική μαστογραφία της οποίας οι εικόνες τυπώνονται σε ψηφιακό εκτυπωτή.
Δεν έχει επαναληψιμότητα και δυνατότητα εκ των υστέρων επεξεργασίας ακόμα και αν αποθηκευτεί ψηφιακά. Μάλιστα η μετατροπή των δεδομένων από την αναλογική σε ψηφιακή μορφή είναι δυνατόν να απολέσει μέρος της πληροφορίας και να υποβαθμίσει την ποιότητα της ψηφιοποιημένης μαστογραφίας έτσι ώστε να είναι λιγότερο ακριβής από μια απλή αναλογική μαστογραφία.
-Ψηφιακή Μαστογραφία
Η ψηφιακή μαστογραφία είναι πλέον η συνέχεια της αναλογικής μαστογραφίας και είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος απεικόνισης του μαστού.
Στη ψηφιακή μαστογραφία, το κλασσικό φιλμ στο οποίο οι ακτίνες Χ δημιουργούν την εικόνα του μαστού αντικαθίσταται από ηλεκτρονικούς ανιχνευτές που μετατρέπουν την ακτινογραφία σε ηλεκτρικά σήματα.
Τα ηλεκτρικά σήματα μετατρέπονται σε εικόνες από έναν υπολογιστή και μπορούμε να τις δούμε στην οθόνη του υπολογιστή, να τις επεξεργαστούμε βελτιώνοντας τη ποιότητα τους.
Σημαντικές εξελίξεις στη ψηφιακή μαστογραφία είναι :
-Το σύστημα υποβοηθούμενης διάγνωσης (Computer-aided detection CAD) το οποίο χρησιμοποιεί ένα λογισμικό του υπολογιστή για την αναζήτηση και ανεύρεση παθολογικών περιοχών στη πυκνότητα, το μέγεθος ή στις μικροαποτιτανώσεις που μπορεί να υποδεικνύουν την παρουσία καρκίνου.
-Η τομοσύνθεση του μαστού (Breast tomosynthesis), που ονομάζεται και τρισδιάστατη (3-D) απεικόνιση του μαστού.
Η Τομοσύνθεση είναι μία καινούργια τεχνική που έχει την δυνατότητα να μετατρέψει την εικόνα του μαστού σε εικόνα τριών διαστάσεων και να αυξήσει την ακρίβεια της Ψηφιακής μαστογραφίας ξεχωρίζοντας τους φυσιολογικούς ιστούς από το πρόβλημα διευκολύνοντας την ανίχνευση των ύποπτων από τα καλοήθη χαρακτηριστικά ακόμα και της πιο μικρής βλάβης.
Η μαστογραφία δεν προλαμβάνει την εμφάνιση του καρκίνου, απλά βοηθά να ανακαλυφθεί ο καρκίνος πολύ νωρίτερα απ’ ό, τι θα συνέβαινε αν αφηνότανε να γίνει αντιληπτός από την ίδια τη γυναίκα ή από το γιατρό της με την κλινική εξέταση.
Έχει υπολογιστεί ότι η μαστογραφία μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο ενάμισι έως δύο χρόνια νωρίτερα.
Αυτή η πρωϊμότερη διάγνωση δίνει την ευκαιρία να είναι πιο αποτελεσματική η θεραπεία, ενώ ταυτόχρονα μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες να χρειαστεί η γυναίκα να υποβληθεί σε αφαίρεση του μαστού της.
Υπάρχουν επιστημονικές εταιρείες και φορείς υγειονομικής περίθαλψης που συνιστούν τον τακτικό μαστογραφικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών και υπάρχουν φορείς και επιστήμονες που εκτιμούν ότι είναι ωφελιμότερο να αρχίζουν οι προληπτικοί έλεγχοι από την ηλικία των 50 ετών.
Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστά στις γυναίκες να αρχίζουν από την ηλικία των 40 ετών τον προληπτικό έλεγχο με κλινική εξέταση από γιατρό και στη συνέχεια σε συνεννόηση μαζί του να καταστρώνουν το ατομικό πλάνο της τακτικής προληπτικής παρακολούθησης τους, στην οποία μπορεί να περιληφθεί και η μαστογραφία.
Οι γυναίκες που έχουν επιβαρημένο οικογενειακό ιστορικό ή υπόκεινται στην επίδραση παραγόντων που ευνοούν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού, πρέπει να αρχίζουν τις τακτικές προληπτικές εξετάσεις από μικρότερη ηλικία.
Η Ε.Α.Ε. συστήνει τον πληθυσμιακό έλεγχο με μαστογραφία κάθε δύο έτη. Για την κάθε ατομική περίπτωση, όμως, ο θεράπων γιατρός είναι σε θέση να επιλέξει το καταλληλότερο χρονικό διάστημα για την επανάληψη της προληπτικής μαστογραφίας (ένα ή δύο έτη)
Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική μαστογραφία μπορεί να μειώσει κατά 25-30% ή και περισσότερο τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του μαστού.
Πηγές
