Οφείλεται στην αποκόλληση κρυστάλλων (ωτοκονίας) στο λαβύρινθο από την κανονική τους θέση, οι οποίοι πλέουν ελεύθεροι και στις κινήσεις του κεφαλιού ερεθίζουν το λαβύρινθο προκαλώντας ίλιγγο.
Τυπικά συμπτώματα και σημεία του προκαλούνται όταν η κεφαλή είναι τοποθετημένη έτσι ώστε το επίπεδο του προσβεβλημένου ημικυκλικού σωλήνα να είναι χωροταξικά κάθετο και επομένως να ευθυγραμμίζεται με τη βαρύτητα.
Προκαλεί έντονα, μικρής διάρκειας επεισόδια ιλίγγου αμέσως μετά την αλλαγή στη θέση του κεφαλιού, συχνά όταν γυρίζετε στο κρεβάτι ή όταν σηκώνεστε το πρωί.
Μία από τις πιο συχνές αιτίες του καλοήθη παροξυσμικού ίλιγγου θέσης είναι το τραύμα στο κεφάλι(21%).
Άλλοι παράγοντες που προδιαθέτουν τα άτομα με καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης περιλαμβάνουν, παθήσεις ωτός (29%), εκφύλιση λόγω ηλικίας, παρατεταμένη κατάκλιση, οξύ αλκοολισμό, σημαντική χειρουργική επέμβαση, και νόσους του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος.
Στο μεγαλύτερο όμως ποσοστό είναι αγνώστου αιτιολογίας (ιδιοπαθής)39%.
Το 1952 οι Dix και Hallpike καθιέρωσαν την κλασσική διαγνωστική εξέταση και τα παθογνωμονικά ευρήματα του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσεως. Αργότερα ο John Epley πρότεινε μικρή τροποποίηση της εξέτασης αυτής, η οποία έγινε πιο εύκολη για τον εξεταστή και επιτρέπει καλύτερη παρατήρηση των αντιδράσεων του ασθενούς.