Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι ο έβδομος από πλευράς συχνότητας καρκίνος στους άνδρες και ο 17ος στις γυναίκες.
Είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος του ουροποιογεννητικού συστήματος μετά τον καρκίνο του προστάτη και αποτελεί περίπου το 2% των κακοήθων όγκων του ανθρώπου. Εμφανίζεται συχνότερα την έκτη με έβδομη δεκαετία της ζωής και οι άνδρες προσβάλλονται 3 φορές συχνότερα από τις γυναίκες.
Η Ετήσια επίπτωση είναι 90/100.000 άνδρες και 26/100.00 γυναίκες.
Ο καρκίνος της κύστης αρχικά σταδιοποιείται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
–Επιφανειακός που περιορίζεται στο επιφανειακό στρώμα του τοιχώματος της κύστης. Οι βλάβες είναι μισχωτές και προβάλλουν μέσα στην ουροδόχο κύστη.
–Διηθητικός που αποτελεί την πιο απειλητική μορφή καρκίνου, επειδή έχει προχωρήσει σε πιο βαθια στρώματα της ουροδόχου κύστης. Το γεγονός αυτό, αυξάνει τον κίνδυνο ο καρκίνος να δώσει μεταστάσεις σε λεμφαδένες ή σε άλλα όργανα όπως στο ήπαρ, τους πνεύμονες και τα οστά.
Αιτίες – Παράγοντες κινδύνου
Οι αιτιολογικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη δημιουργία του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως δεν είναι επαρκώς επιβεβαιωμένοι. Υπάρχουν όμως κάποια αίτια τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
- Το ΚΑΠΝΙΣΜΑ είναι η πιο επαρκώς αποδεδειγμένη αιτία για την εμφάνιση καθώς και για την υποτροπή της νόσου. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι ευθύνεται κατά πλειοψηφία περισσότερο για ένα επεισόδιο καρκίνου της ουροδόχου κύστεως παρά για έναν καρκίνο του πνεύμονα. Οι καπνιστές έχουν 500% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο σε σχέση με τους μη καπνίζοντες καθώς και αυξημένο ποσοστό υποτροπής. Για τον παραπάνω λόγο είναι τεράστιας σημασίας η διακοπή του καπνίσματος αμέσως μετά την πρώτη διάγνωση της νόσου γιατί μειώνει από 30-60% τον κίνδυνο υποτροπής.
- Ηλικια. Οι ασθενείς άνω των 65 ετών έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης της νόσου.
- Επαγγελματικοί και περιβαλλοντικοί κίνδυνοι: η μακροχρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες στο περιβάλλον εργασίας και ειδικά στους βυρσοδέψες, στη βιομηχανία ελαστικών, στη βιομηχανία χρωμάτων,στους παλαιούς τυπογράφους (έχει αλλάξει ο τρόπος τύπωσης και η σύσταση των μελανιών) στις βαφές υφασμάτων καθώς και οι εργαζόμενοι που μακροχρόνια ασχολούνται με τις βαφές μαλλιών. Η αυξημένη επίπτωση της κακοήθειας της ουροδόχου κύστεως οφείλεται στο ότι οι εν λόγω παράγοντες – ουσίες παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε επαφή με το βλεννογόνο της ουροδόχου κύστεως λόγω της αποθήκευσης των ούρων με αποτέλεσμα να δημιουργούν ατυπία και εν συνεχεία κακοήθεια.
- Φαρμακευτικοί παράγοντες: φάρμακα χημειοθεραπείας και ειδικά η κυκλοφωσφαμίδη (9φορές αύξηση) έχουν ενοχοποιηθεί για τη δημιουργία κακοήθειας, τεχνητά γλυκαντικά, κατάχρηση αναλγητικών για πάνω από 10 χρόνια.
- Ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς.
- Ακτινοθεραπευτικές παρεμβάσεις: για θεραπεία γυναικολογικών παθήσεων ή του προστάτη αδένα παρουσιάζουν αυξημένη επίπτωση στην κακοήθεια της ουροδόχου κύστεως.
- Χρόνιος ερεθισμός του βλεννογόνου της κύστεως από ξένα σώματα όπως μόνιμοι ουροκαθετήρες ή παραμονή λίθων στην ουροδόχο κύστη και χρόνιες κυστίτιδες καθώς και ειδικές παρασιτώσεις (Σχιστοσωμιαση) μπορούν να προκαλέσουν μέσω του συνεχούς ερεθισμού μεταπλασίες και πιθανές κακοήθειες στο επίπεδο του ουροθηλίου.
Συμπτώματα
Τις περισσότερες φορές, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης δεν δίνει συμπτώματα, εκτός από αιματουρία. Το κακό, μάλιστα, είναι ότι μπορεί να υπάρξει ένα, μοναδικό, επεισόδιο αιματουρίας και μετά τα ούρα να είναι καθαρά.
Έτσι, ο ασθενής το ξεχνά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και πάνω από έτος, και, όταν ξαναπαρουσιαστεί επεισόδιο αιματουρίας, ο καρκίνος έχει προχωρήσει.
Πιο σπάνια συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης, είναι ο πόνος στην κοιλιά, η αδυναμία-καταβολή, η απώλεια βάρους, η επώδυνη ούρηση, η συχνουρία/επιτακτική ούρηση.
Διάγνωση
Ο γιατρός σας μετά την κλινική εξέταση θα σας ζητήσει κάποιες διαγνωστικές εξετάσεις:
- Γενική εξέταση ούρων
- Υπερηχογράφημα ουροποιητικού νεφρών, ουροδόχου κύστεως και προστάτη για τους άνδρες, νεφρών και κάτω κοιλίας για τις γυναίκες ο οποίος παρουσιάζει μεγάλη ειδικότητα στην ανάδειξη τοιχωματικών βλαβών της ουροδόχου κύστεως με διάμετρο από 0,5 εκατοστά και μικρότερη ειδικότητα στην ανάδειξη θηλωματώδων όγκων στο νεφρό και σχεδόν καθόλου στον ουρητήρα.
- Κυστεοσκόπηση
- Κυτταρολογική εξέταση ούρων (για εντοπισμό καρκινικών κυττάρων)
- Ενδοφλέβια ουρογραφία
- Αξονική τομογραφία άνω-κάτω κοιλίας
- Μαγνητική τομογραφία: ενδείκνυται σαν δεύτερης γραμμής εξέταση απεικόνισης δίνοντας παραπάνω πληροφορίες σε ότι αφορά τα μαλακά όρια και την πιθανή διείσδυση σε γειτονικούς μαλακούς ιστούς.
- Ανιούσα πυελογραφία: εκτελείται όταν υπάρχει υπόνοια κακοήθειας στο ανώτερο ουροποιητικό (ουρητήρας, νεφρική πύελος-κάλυκες) και εκτελείται όταν υπάρχει αντένδειξη για διενέργεια αξονικής τομογραφίας με ενδοφλέβιο σκιαγραφικό καθώς δεν επηρεάζει τη νεφρική λειτουργία και δεν προκαλεί αλλεργίες.
- Βιοψία κύστης (συνήθως, αν χρειαστεί, λαμβάνεται υλικό κατά την κυστεοσκόπηση)
Σε περίπτωση όπου διαγνωστεί ότι πάσχετε από καρκίνο ουροδόχου κύστης, ο γιατρός θα προχωρήσει, με διάφορες επιπλέον εξετάσεις, στη σταδιοποίηση, δηλαδή στο πόσο έχει εξαπλωθεί η νόσος. Από αυτή θα εξαρτηθεί η θεραπεία που θα σας προτείνει.
Θεραπεία – Μέθοδοι αντιμετώπισης
Η αρχική θεραπεία είναι η χειρουργική. Ανάλογα με την εντόπιση και έκταση της νόσου εφαρμόζονται απλή διουρηθρική εκτομή, Τμηματική Κυστεκτομή, Ριζική κυστεκτομή. Έπειτα το χειρουργικό παρασκεύασμα αποστέλλεται στο παθολογοανατομικό εργαστήριο και με το πόρισμα της Ιστολογικής, αποφασίζεται η κατάλληλη χημειοθεραπευτική αντιμετώπιση με φάρμακα από τον παθολόγο –ογκολόγο (Είτε με ενδοκυστικές εγχύσεις, είτε με επικουρική ΧΜΘ μετά απο κυστεκτομή,είτε με εισαγωγική ΧΜΘ-χορήγηση πρίν απο οποιαδήποτε άλλη αγωγή για να μειωθεί ο όγκος ελαττώνοντας το κυτταρικό καρκινικό φορτίο).Ακτινοθεραπεία συνιστάται σε περιπτώσεις ακατάσχετης αιματουρίας (για αιμόσταση) ή ώς συμπληρωματική θεραπεία μετά απο ΧΜΘ για την μείωση των τοπικών υποτροπών.
Το θήλωμα ή καρκίνος της ουροδόχου κύστεως επαναλαμβάνουμε ότι αποτελεί το 2% όλων των κακοηθειών και είναι από τους συχνότερους όγκους στην Ουρολογία. Η διατήρηση της φυσικής κατάστασης ,η σωστή διατροφή, η αποφυγή καπνίσματος, οινοπνευματωδών και τροφών με χημική επεξεργασία είναι μερικά απο τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. Επίσης, συνιστάται η προστασία απο εξωγενείς καρκινογόνους παράγοντες του περιβάλλοντος, σε χώρους εργασίας, προστασία απο χημικές ουσίες με ενδεδειγμένα μέτρα προφύλαξης, αποφυγή έκθεσης σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες και έντονα ηλεκτρομαγνητικά πεδία.
Ολοκληρώνοντας θα λέγαμε ότι για την πρόληψη της νόσου σημαντική είναι και η αντιμετώπιση των συχνών λοιμώξεων της κύστης, ειδικά στις γυναίκες, γιατί χρόνιες φλεγμονές ουροποιητικού απο μικροβιακούς παράγοντες και διαλείπουσες ουρολοιμώξεις σε βάθος 15ετίας αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκινωματώδεις βλάβες που με τη σειρά τους εξελίσσονται σε καρκίνο.
Πηγές
